ประวัติ

ประวัติอำเภอสร้างคอม
บ้านสร้างคอม ไม่มีหลักฐานว่าก่อตั้งมาแต่เมื่อใด หรือใครเป็นหัวหน้าพาอพยพมา ทราบจากการเล่าต่อๆกันมาว่า ย้ายมาจากบริเวณวัดเหล่าต้อง หรือวัดบ่อใต้ ปัจจุบันคือวัดช้างเผือก และมีชาวบ้านสร้างแป้น หรือวัดสร้างแป้นย้ายเข้ามาสมทบ ปัจจุบันคือวัดสามัคคีบำเพ็ญผล และก่อตั้งขึ้นเป็นหมู่บ้านเมื่อ ปี 2441 และพากันเรียนบ้านนี้ว่า “บ้านส่างคอม”ตามภาษาอีสาน เนื่องจากมี บ่อน้ำ ”ส่าง” ภาษา อีสาน หมายความว่าบ่อน้ำที่ชาวบ้านขุดไว้เพื่ออุปโภคบริโภค ส่วน “คอม” เป็นพันธุ์ไม้ชนิดหนึ่ง เป็นเถาพุ่ม ไม้เลื่อย ใบมน ลำต้นและก้าน มีหนามเล็ก มีผลกลมเป็นพวงสีคล้ำ อยู่ใกล้กับบ่อน้ำ ชาวบ้านจึงพากันเรียกหมู่บ้านนี้ว่า “บ้านส่างคอม” มีวัดสำคัญ 2 วัดคือ วัดช้างเผือก และวัดสร้างแป้น (วัดสามัคคีบำเพ็ญผล)
มีแหล่งน้ำสำคัญคือหนองน้ำพานและหนองน้ำวังช้างมีความอุดมสมบูรณ์โดยมีลำห้วยหลวงเชื่อมโยงกับลำน้ำโขงทำให้บ้านสร้างคอมมีชื่อเสียงในเรื่องปลาชุกชุมและมีมากจนแปรรูปมาเป็นปลาร้า
ในด้านการปกครองสร้างคอมเป็นตำบลหนึ่งของอำเภอเพ๊ญโดยมีตาแสงเป็นตำแหน่งผู้ปกครองเหมือนกับกำนันในสมัยนั้น ตาแสงดำรงตำแหน่งมาถึงประมาณ พ.ศ.2544 ต่อจากนั้น นายนันท์ ศรีสร้างคอม ได้ดำรงตำแหน่งตั้งแต่ พ.ศ 2444. ถึง 2461 และมีนายกู๋ หล้าคอม (ขุนสร้างคอมคำแหง))กำรงตำแหน่ง จนถึง ปี พ.ศ.2485 ต่อมาก็เป็นสมัยของ กำนันผ่อง ศรีสังคม และนายทองเจือโฆสิตเป็นกำนันและพัฒนามาสู่การเมืองท้องถิ่นจนได้รับเลือกเป็นสมาชิกสภาจังหวัดอีกหลายสมัย
ต่อมาทางราชการได้ยกฐานะขึ้นเป็นกิ่งอำเภอ เมื่อ 15 พฤษภาคม 2518 และได้ชื่อว่า กิ่งอำเภอสร้างคอม ตั้งแต่นั้นมา โดยมีพื้นที่การปกครองแยกออกมาจากอำเภอเพ็ญ ประกอบด้วย ตำบลสร้างคอม ตำบลเชียงดา และตำบลบ้านยวด มี ร.อ.มนู ปราชญ์ศิลป์ เป็นปลัดอำเภอผู้เป็นหัวหน้าประจำกิ่งอำเภอเป็นคนแรก และได้สร้างอาคารที่ว่าการอำเภอ เป็นอาคารไม้ 2 ชั้น เมื่อ ปี พ.ศ.2520 ตั้งอยู่ริมถนนสาย อำเภอเพ็ญ – อำเภอโพนพิสัย
กิ่งอำเภอสร้างคอม ยังเป็นบ้านเกิดของ พ.อ.สมคิด ศรีสังคม นักการเมืองคนสำคัญ ของพรรคสังคมนิยมแห่งประเทศไทย ในยุคที่เมืองไทย คนไทยมีความคิดแตกแยก มีการปราบปราม คอมมิวนิส และสมาชิกวุฒิสภา ต่อมาอีก 15 ปีจึงได้รับการยกฐานะเป็นอำเภอสร้างคอม เมื่อปี 2533
อำเภอสร้างคอม ตั้งอยู่ที่พิกัด TE 985718 มีพื้นที่ทั้งหมด 287,179 ตารางกิโลเมตร หรือ 179,498 ไร่ ประชากร 6,230 ครัวเรือน 28,733 คน อยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของจังหวัดอุดรธานี เป็นระยะทาง 68 กิโลเมตร แบ่งการปกครองออกเป็น 6 ตำบล คือตำบลสร้างคอม ตำบลเชียงดา ตำบลบ้านยวด ตำบลบ้านโคก ตำบลนาสะอาด และตำบลหินโงม รวม 52 หมู่บ้าน 1เทศบาลตำบลสร้างคอม และ 6 องค์การบริหารส่วนตำบล ที่ว่าการอำเภอสร้างคอม ได้รับงบประมาณก่อสร้างเป็นอาคารปูน 2 ชั้นแทนอาคารไม้หลังเก่า สร้างเสร็จเมื่อ ปี 2546 ปัจจุบัน มีนายพูนโชค วรรธนวินิจ เป็นนายอำเภอสร้างคอม และมีนายประเสริฐ โพนสิงห์ เป็นกำนันตำบลสร้างคอม

อักษรไทย อำเภอสร้างคอม
อักษรโรมัน Amphoe Sang Khom
จังหวัด อุดรธานี
รหัสทางภูมิศาสตร์ 4120
รหัสไปรษณีย์ 41260